Ngày 8-3, tại hội nghị góp ý dự thảo Luật đất đai sửa đổi do Viện Nghiên cứu lập pháp tổ chức tại TP.HCM, các đại biểu tiếp tục góp ý về quyền sử dụng đất của người dân, vai trò, quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước trong các quan hệ đất đai...
PGS.TS Nguyễn Quang Tuyến, giảng viên Trường ĐH Luật Hà Nội, cho rằng chúng ta phải xây dựng Luật đất đai mới trên cơ sở nhận thức mới so với những luật đã ban hành trước đây: xem quyền sử dụng đất phải là quyền tài sản của người dân và được Nhà nước bảo hộ. “Đừng suy nghĩ một cách giản đơn rằng đất thuộc sở hữu toàn dân, Nhà nước đại diện thì Nhà nước có quyền thu hồi đất của mình bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. Cách tư duy như vậy là nguồn gốc sâu xa của các vụ tranh chấp đất đai xảy ra ở Tiên Lãng, Văn Giang. Nếu vẫn theo cách này thì sẽ xảy ra thêm nhiều vụ Tiên Lãng, Văn Giang khác” - ông Tuyến cảnh báo.
Trong quan hệ đất đai, Nhà nước tham gia với hai vai trò: đại diện chủ sở hữu đất đai và cơ quan quản lý nhà nước về đất đai. Theo các đại biểu, hai vai trò của Nhà nước còn nhập nhằng, chưa phân định rõ. Ví dụ như vấn đề thu hồi đất: Nhà nước thu hồi đất là thể hiện vai đại diện cho chủ sở hữu nhưng lại sử dụng quyền lực quản lý để thu hồi là ra quyết định thu hồi đất, quyết định cưỡng chế và dùng hệ thống chính quyền để cưỡng chế nếu người dân không chấp hành. Như vậy, cơ quan quản lý nhà nước chỉ bảo vệ chủ sở hữu là Nhà nước.
Ông Đặng Đình Luyến - phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội - cho rằng dự thảo quy định quyền giao đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất... cho một số cá nhân, cơ quan đại diện cho Nhà nước nhưng không thấy quy định rõ trách nhiệm. Về việc này, có đại biểu cho rằng nên quy định trách nhiệm giao đất, cho thuê đất cho chủ tịch UBND các cấp thay vì quy định UBND các cấp thực hiện các quyền trên như hiện nay. Bởi giao cho cá nhân (chủ tịch UBND) thì sẽ cá thể hóa trách nhiệm, khi sai phạm xảy ra thì có thể “chỉ mặt đặt tên” người có lỗi.
Kết luận hội nghị, TS Đinh Xuân Thảo - viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp - cho rằng dự thảo Luật đất đai sửa đổi lần này còn nhiều vấn đề chưa giải quyết, chưa đáp ứng được kỳ vọng là một luật rõ ràng, giải quyết những vấn đề “nóng” của đất đai hiện nay.
D.N.HÀ