I. Tổng quan về công tác phối hợp Liên tịch bảo vệ môi trường năm 2012 giữa Sở Tài nguyên và Môi trường với Thành Đoàn Tp. Hồ Chí Minh:
1. Kết quả thực hiện chương trình liên tịch năm 2012:
Là một Thành phố phát triển với tốc độ vượt bậc, quy mô dân số và quy mô sản xuất tăng chóng mặt, Tp. HCM đang phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng từ mặt trái của sự phát triển, đó là môi trường sống đang dần ô nhiễm. Giải quyết vấn đề này không chỉ là việc của một cá nhân, một đơn vị riêng lẻ nào mà nó cần đến sức mạnh tổng hợp của cả cộng đồng.
Nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách về bảo vệ môi trường trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, phát huy hiệu quả hoạt động của các sở, ban, ngành, đoàn thể trong công tác bảo vệ môi trường, hàng năm, Sở TN&MT TP.HCM đều ký kết và duy trì các Chương trình liên tịch bảo vệ môi trường với nhiều ban ngành, đoàn thể trong đó có Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Với sự phong phú về hình thức và đa dạng về nội dung trong công tác phối hợp thực hiện chương trình liên tịch về bảo vệ môi trường với Thành Đoàn Thành Phố Hồ Chí Minh đã tạo nên làn sóng bảo vệ môi trường với một sức lan tỏa lớn đến giới trẻ, nhiều nhóm hội viên, đoàn viên, học sinh, sinh viên và các đoàn thể trong cộng đồng dân cư, thúc đẩy các hoạt động bảo vệ môi trường ngày càng thiết thực và hiệu quả trong nhiều năm qua. Sở TN&MT TP.HCM và Thành Đoàn Tp. Hồ Chí Minh luôn có chương trình phối hợp cụ thể nhằm đem lại hiệu quả cao nhất.
Sau khi ký kết chương trình liên tịch về bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch phối hợp nhằm cụ thể hóa chương trình liên tịch thành các hoạt động thiết thực, lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường trọng tâm thành những hoạt động trọng điểm trong các chương trình hành động của giới trẻ trên địa bàn thành phố cụ thể như:
a. Thực hiện 5 ngày chủ nhật xanh:
Đối với thế hệ trẻ thành phố, liên tịch bảo vệ môi trường giữa Thành đoàn và Sở TN MT đã phát huy được sức mạnh tình nguyện, sự năng động, nhiệt tình và sáng tạo trong đoàn viên, thanh niên. Nằm trong chương trình phối hợp, năm 2012 Thành Đoàn và Sở Tài nguyên Môi trường tổ chức thành công 5 ngày chủ nhật xanh, thu hút đông đảo lực đoàn viên, thanh niên, lực lượng học sinh, sinh viên và người dân tham gia tham gia khai thông kênh rạch, dọn dẹp vệ sinh đường phố góp phần nâng cao chất lượng sống cho người dân, tổ chức tổng vệ sinh 560 điểm, thu gom 400 tấn rác, trồng 9.000 cây xanh, đăng ký xây dựng 1.000 công trình xanh đẹp rộng khắp các tổ dân phố, tuyến hẻm, khu dân cư . . .
Với lực lượng hùng mạnh, đoàn viên, thanh niên đã có mặt khắp mọi nơi, len lỗi vào mọi ngỏ ngách tuyên truyền, vận động và cùng tham gia với người dân thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường, triển khai xây dựng khu phố không rác thuộc 24 quận huyện thực hiện chương trình "Hành động vì đường phố không rác" đã tạo ra được một phong trào bảo vệ môi trường lớn mạnh, sâu rộng trong lực lượng trẻ đoàn viên, thanh niên của thành phố, từng bước nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân.
b.Tổ chức các hoạt động hưởng ứng phong trào bảo vệ môi trường:
Với sự năng động, nhiệt tình và sức trẻ các bạn thanh niên, đoàn viên đã nhiệt tình tham gia hưởng ứng Giờ Trái Đất 28/3; Tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường; Ngày môi trường thế giới 5/6; các hoạt động chống biến đổi khí hậu; chương trình cùng làm cho thế giới sạch hơn. “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên” lực lượng trẻ thành phố luôn tiên phong bảo vệ môi trường với nhiều hoạt động như tham gia các cuộc vận động sống xanh, sống thân thiện môi trường, không sử dụng túi nilong, sáng tạo logo, áp phích, phim cổ động, đạp xe tuyên truyền và cùng tham gia với người dân thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường.
c. Tổ chức tuyên truyền, tập huấn nâng cao năng lực hoạt động bảo vệ môi trường cho cán bộ đoàn và đoàn viên, thanh niên:
Các chiến dịch tình nguyện bảo vệ môi trường của các tổ chức đoàn, câu lạc bộ và các bạn trẻ trong năm được Sở TN MT quan tâm, hỗ trợ cung cấp 20.000 tài liệu tuyên truyền, tổ chức 10 lớp tập huấn kiến thức và kỹ năng bảo vệ môi trường cho 1.000 đoàn viên thanh niên tham gia chiến dịch mùa hè xanh, định hướng nội dung hoạt động trong các diễn đàn, hội thảo, hội thi từng bước nâng cao chất lương và hiệu quả hoạt động bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó Sở Tài nguyên và Môi trường còn phối hợp với Trung tâm công tác và hỗ trợ công nhân thanh niên – Thành Đoàn Tp. Hồ Chí Minh tổ chức 4 đợt tập huấn kiến thức biến đổi khí hậu và kỹ năng tổ chức truyền thông bảo vệ môi trường cho 400 thành viên thuộc CLB đạp xe c4e; CLB 350; CLB Go Green; CLB Yêu Môi Trường; CLB Bảo vệ động vật hoang dã . . . góp phần duy trì và phát triển các phong trào bảo vệ môi trường trong giới trẻ.
Đặc biệt trong quá trình phối hợp, Sở TN & MT cùng với Thành Đoàn, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức xây dựng kế hoạch lồng ghép các nội dung bảo vệ môi trường vào trong các hoạt động sinh hoạt hè, định hướng cho các em tham gia bảo vệ môi trường, thực hiện nếp sống văn minh, mỹ quan đô thị, xây dựng thành phố xanh - sạch - đẹp. Đến nay, các nội dung bảo vệ môi trường đã được chính thức đưa vào sinh hoạt hè trên 24 quận/huyện.
2. Một số tồn tại, hạn chế:
- Các cơ sở đoàn chưa phát huy hết thế mạnh của hệ thống đoàn trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh. Chưa gắn kết hiệu quả các hoạt động đoàn với nội dung bảo vệ môi trường.
- Các hoạt động bảo vệ môi trường trong giới trẻ một số nơi còn mang tính phòng trào, chưa đi vào chiều sâu và chưa lan tỏa rộng trong cộng đồng dân cư.
- Chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ sở đoàn với các đoàn thể địa phương trong các chương trình hành động bảo vệ môi trường như xây dựng khu phố không rác, tuyến đường xanh – sạch – đẹp . . .
- Việc mở rộng mạng lưới các đội nhóm tình nguyện, các Câu lạc bộ chưa hợp lý, vẫn còn chú trọng đến số lượng dẫn đến không đủ nguồn lực tập trung hoạt động hiệu quả trong các chương trình bảo vệ môi trường ở cở sở địa phương.
- Đội ngũ cán bộ đoàn chưa được trang bị chuẩn về kiến thức môi trường cũng như kỹ năng tổ chức các hoạt động truyền thông bảo vệ môi trường. Các cơ sở đoàn chưa có các giải pháp hữu hiệu duy trì kết quả sau khi thực hiện vệ sinh các điểm ô nhiễm, nạo vét khơi thông kênh, rạch.
- Nhu cầu về kinh phí cho các cơ sở đoàn trong việc thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường.
- Công tác phối hợp giữa Thành Đoàn với Sở Tài nguyên và Môi trường còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trong chế độ thông tin báo cáo, phối hợp tổ chức.
II. Phương hướng, mục tiêu và giải pháp:
1. Phương hướng và mục tiêu:
- Sở Tài nguyên và Môi trường xác định tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Thành Đoàn Tp. Hồ Chí Minh thực hiện các chương trình bảo vệ môi trường trọng điểm nhằm từng bước cải thiện chất lượng môi trường, nâng cao ý thức người dân về bảo vệ môi trường đặc biệt đối với môi trường kênh rạch, rác thải và biến đổi khí hậu.
- Tập trung ưu tiên hỗ trợ nâng cao năng lực cho cán bộ đoàn các cấp, phấn đấu hết năm 2015, 100% cán bộ đoàn nồng cốt được tập huấn về kiến thức môi trường và kỹ năng tổ chức các hoạt động truyền thông bảo vệ môi trường; Xóa bỏ 100 % các điểm đen ô nhiễm về rác thải, ô nhiễm kênh rạch trên địa bàn Thành phố thông qua các ngày chủ nhật xanh.
- Thực hiện đa dạng hóa, với sự phong phú về hình thức và nội dung các hoạt động bảo về môi trường như: hội thảo, hội thi, nghiên cứu khoa học, nhận rộng mô hình điểm bảo vệ môi trường . . . nhằm mang lại hiệu cao nhất.
2. Giải pháp:
- Duy trì và phát triển hiệu quả các ngày chủ nhật xanh trên địa bàn Thành phố.
- Xây dựng và triển khai các kế hoạch bảo vệ môi trường, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đoàn về bảo vệ môi trường cho các cấp cơ sở đoàn.
- Tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức bảo vệ môi trường, luật bảo vệ môi trường cho các cán bộ đoàn cơ sở và các cấp đoàn.
- Tập trung hỗ trợ các công trình nghiên cứu khoa học cải thiện vệ sinh môi trường trên địa bàn thành phố trong giới trẻ, học sinh, sinh viên.
- Tăng cường, triển khai hợp tác với Thành đoàn về các đề án, đề tài và các mô hình bảo vệ môi trường hiệu quả, đưa vào sử dụng trong thực tế.
- Tập trung thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường trong chương trình “Xây dựng nông thôn mới” trên địa bàn Thành phố.
3. Kiến nghị, đề xuất:
- Thành ủy và Ủy ban nhân dân Tp. HCM chỉ đạo các cấp, các ngành có liên quan hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi thực hiện các chương trình, nội dung bảo vệ môi trường phục vụ lợi ích cho người dân.
Thành ủy và Ủy ban nhân dân Tp. HCM chỉ đạo ký liên tịch bảo vệ môi trường giữa Sở Tài nguyên và Môi trường với Thành Đoàn Thành phố.
Chi cục BVMT