 |
| Ảnh minh họa |
|
Những vi phạm về đất đai được chỉ rõ tại báo cáo tổng kết ngành của Bộ TN&MT. Theo đó, đối với đất ở, chủ yếu dưới các hình thức: Chuyển mục đích sử dụng đất và xây dựng trái phép, giao đất trái thẩm quyền, lấn chiếm đất công, mua bán “trao tay”. Vi phạm phổ biến nhất là ở các đô thị và khu vực ven đô thị, điển hình như TP.HCM có 134.000 trường hợp, Hà Nội có 130.700 trường hợp, Bắc Ninh có 24.200 trường hợp, Bình Định 18.700 trường hợp và TP.Cần Thơ 10.800 trường hợp.
Tại các dự án nhà ở, nhiều chủ đầu tư sai phạm dưới các hình thức: Chưa xong thủ tục về đất nhưng đã xây và bán nhà; chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất; xây không đúng giấy phép hoặc quy hoạch; phân lô bán nền không đúng quy định…
Đối với đất sản xuất nông nghiệp, tồn tại chủ yếu là tình trạng tự khai hoang, phá rừng để sản xuất nông nghiệp, tập trung nhiều ở các tỉnh Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và các tỉnh miền núi phía Bắc. Ngoài ra, nhiều nơi người dân tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ trồng lúa, cây hằng năm sang đất trồng cây lâu năm như cao su, cà phê hoặc nuôi trồng thủy sản không phù hợp quy hoạch, phổ biến ở các tỉnh Đông Nam Bộ.
Đối với đất của các tổ chức, nhiều trường hợp cho thuê, cho mượn đất trái phép để bị lấn chiếm hoặc giao đất chồng lấn lên đất của tổ chức, cá nhân khác, gây tranh chấp đất đai qua nhiều năm chậm giải quyết. Vi phạm nhiều nhất là các cơ quan, đơn vị sử dụng diện tích đất lớn như các nông-lâm trường, trường bắn, trường học, sân bay…
Theo Bộ TN&MT, một vấn nạn gây bức xúc trong dư luận là tình trạng nhũng nhiễu trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Thời gian cấp giấy với nhiều trường hợp còn kéo dài. Bộ TN&MT đề xuất cần đổi mới cơ chế thu, sử dụng các khoản thu từ đất theo hướng giảm mức thu khi cấp giấy chứng nhận lần đầu đối với trường hợp sử dụng đất hợp pháp để khuyến khích việc đăng ký đất đai; tăng thu đối với các trường hợp vi phạm pháp luật, để bảo đảm công bằng; bổ sung, điều chỉnh các khoản thu, mức thu phí, lệ phí khi thực hiện các quyền và cung cấp thông tin đất đai.
Mai Chi