Trong những năm qua công tác quản lý nhà nước về đất đai đã có nhiều chuyển biến tích cực, việc quản lý sử dụng đất đai đã từng bước đi vào nề nếp, hiệu quả ngày càng được nâng lên, góp phần đáng kể vào sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm anh ninh, quốc phòng. Các Bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương các cấp đã nỗ lực trong công tác quản lý đất đai, ban hành kịp thời nhiều văn bản quy phạm pháp luật, giải quyết hài hòa, thỏa đáng quyềnn lợi của nhà nước, của người sử dụng đất và nhà đầu tư trong quá trình thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất và thực hiện bồi thường, hỗ trjợ, tái định cư cho người có đất thu hồi. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai đã được các địa phương quan tâm thực hiện, có nhiều huyện đã hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng phục vụ công tác quản lý và sử dụng đất đai. Việc cải cách thủ tục hành chính đã được đẩy mạnh, phục vụ tốt hơn cho người dân yà doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thực tiễn công tác quản lý, sử dụng đất đai cho thấy việc thi hành pháp luật đất đai và xây dựng hệ thống thông tin đất đai ở các địa phương vẫn còn nhiễu tồn tại, hạn chế, như: việc ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai theo phân cấp chưa kịp thời, chưa đầy đủ, có nội dung chưa phù hợp với quy định pháp luật đất đai và thực tế địa phương; việc điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện còn chậm, chất lượng còn hạn chế, tính khả thi chưa cao; việc quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sau khi được duyệt chưa tốt; việc tổ chức cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhất là ở đô thị còn nhiều vướng mắc, phức tạp, chưa quyết liệt; việc thực hiện đấu giá trong giao đất có thu tiền và cho thuê đất còn hạn chế; công tác giám sát sử dụng đất tại các dự án, công trình còn lỏng lẻo, nhiều trường hơp chậm đưa đất vào sử dụng đã nhiều năm nhưng không được xử lý; việc thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng các dự án thực hiện chưa đảm bảo tiến độ; công tác quản lý, định giá đẩt theo quy định của pháp luật đất đai thực hiện còn nhiều hạn chế. Việc triển khai rà soát, xác định ranh giới, đo đạc, giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận đối với các cồng ty nông, lâm nghiệp theo Nghị quyết số 112/2015/QH13 của Quốc hội còn nhiều vướng mắc, hạn chế. Qua kiểm kê đất đai cho thấy còn tình trạng các tổ chức được nhà nước giao đất không thu tiền, không chuyển sang thuê đất theo quy định của pháp luật; tỷ lệ lấp đầy của các khu công nghiệp còn thấp, còn tình trạng chậm đưa đất vào sử dụng. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, đầu tư hạ tầng thông tin, hoạt động giao dịch điện tử trong lĩnh vực đất đai ở nhiều địa phương triển khai chậm; một số nơi đã hoàn thành nhưng chưa đưa vào khai thác sử dụng kịp thời, có hiệu quả. Hệ thống Văn phòng đăng ký đất đai ở một số địa phương chậm được kiện toàn, thiếu nhân lực và các điều kiện hoạt động, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên đây, ngoài nguyên nhân khách quan, còn do Ủy ban nhân dân một số địa phương chưa quan tâm đúng mức, chỉ đạo chưa cụ thể, sát sao và thường xuyên việc thi hành pháp luật đất đai; nhận thức về pháp luật đất đai và hệ thống thông tin đất đai của một bộ phận cán bộ, công chức còn hạn chế; việc tổ chức thi hành pháp luật đất đai nhiều địa phương còn bất cập; việc đầu tư kinh phí từ ngân sách của các địa phương cho việc thực hiện các nhiệm vụ quản lý đất đai còn ít, chưa tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ quản lý trên địa bàn; việc thanh tra, kiểm tra công tác quản lý nhà nước về đất đai chưa được coi trọng đúng mức.
Để khắc phục tình trạng nêu trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành Chỉ thị về thực hiện các giải pháp để chấn chỉnh, tăng cường thi hành Luật Đất đai và Hệ thống thông tin đất đai trên phạm vi toàn quốc.
Nguồn: CTTĐT